İLK ADİGE PARASI

ILK ADIGE PARASI

Bati Adigey de Anapa liman kenti yakininda eski çaglardan kalma bir sehir harabesi bulunmaktadir. Bugün o harabeler Yedi Kardesin Sehri diye anilmaktadir. Tarihi kayitlarda anlasildigina göre o sehrin kuruculari Sind kralligidir.Diger bir deyisle eski Adigelerdir. Sehir yüksek surlarla çevriliydi. Surun genisligi 2.5 mt, yüksekligi 6 metre idi. Yedi Kardesin Sehri diye bilinen bu kentin gerçek adina kayitlarda rastlanamamaktadir. 2600 yil önce Sind kralligi tarafindan kuruldugu bilinmektedir. Sindlerin kurdugu kralligin adi Sindike Karaligidir (Adigelerin eski adi Sind ve kurdugu kralligin adi da Sindike kralligi denirdi.) Sindike Kralligi 300 yil hüküm sürdükten sonrada Bospor Kralligi ile birlesmistir.

Sindike kralligina ait birçok temel bilgiler tarihi kayitlarda yer almaktadir. Bu kayitlara göre Sindike Karaligi güçlü, müreffeh halki mutlu bir krallikti. Sindike Karaliginin Taman ve Anapa yakinlarinda bir çok sehirleri vardi. Germo, Nasse, Fanagorie, Krokondame ve digerleri. Baskentleri Gorgippia idi ve Anapa ya çok yakindi.

Sindler tarimla ve hayvancilikla ugrasiyorlardi ve bunda çok basariydilar. Sehirlerde çok sayida sanatkar ve sanatçi insanlar vardi. Sindlerden kalan mezar evlerden çikan bir çok esya bunu dogrulamaktadir. Bu esyalar arasinda altindan, gümüsten mamül süs esyalari, kap kaçak, silahlar, av malzemeleri bulunmaktadir. Sindler eski Grek=Alic kralligi ile ticaret yaparlardi.

Sindler kendi paralarini basmislardi. Bu Sindike kralliginin ne kadar güçlü, itibarli ve halkinin mutlu, müreffeh oldugunu gösteriyordu. Kazilarda gümüsten basilan parada at kellesi ve çevresinde Sindlere ait oldugunu gösteren yazi mevcut.

Taman yakininda Sindlerden kalma çok sayida heykeller ve anitlar bulunmustur. Bundan da anlasiliyorki eski Adige halki içinde çok sayida sanatkar mevcuttu. Sind heykeltiraslar dünyaca meshur eski Grek heykeltiraslarla rekabet etmekteydiler.


Sindler gayet süslü anit ve heykelleri nam yapmis savas kahramanlari, ordu komutanlari ve büyük lideri için dikerlerdi. Heykelleri dikilen kahramanlarin bir kisminda zirh giydikleri bir kisminda savas aletleri olan oklar yaylar savas biçaklari oldugu görülmektedir. Daha enteresani ise heykellerin üzerinde kime ait olduklarinin yazili olmasidir. Buradan da anlasilacagi üzere Sindler yaziyi kullanan, okur yazar, kültür ve egitimde ileri bir halki.

SIndiki Karaligi 2300 yil önce Bospor kralligi ile birlesmisti. Tarihi kayitlardan ögrendigimize göre Bospor Kralliginin Kral ve üst düzey yöneticileri Sindlerdendi. Ordununda büyük bir kismi SInd ve Meot halkindandi. Onun için bu kralliga Bospor-Sind-Meot Kralligi denmekteydi.

KARMEVKO HAMID
NARTLAR 2001 NALÇIK
ÇEV. ÇURMIT MUZAFFER KALKAN